Sevgili Üstâdım,

Sizi, sohbet ve muhabbet meclisinizi saygıyla selamlıyorum.

Bir okurunuz ile yaptığınız yazışmayı okuyunca, ilgilisi olduğum "Faizsiz Bankacılık" konusunda bildiklerimi -eğrisiyle doğrusuyla- paylaşmak istedim.

Faizsiz Bankacılık, ülkemizde 20 yılını doldurmak üzere.. Bendenizde, bu sektörde 12 yıl kadar çalıştım.. 3,5 yıldır sektörden ayrı olmakla beraber gelişmeleri tâkip ediyorum..

Bize, müşterilerimiz tarafından en çok sorulan soruydu, gazetelerde ilân ettiğimiz kârpayı listeleri... Bu münasebetle, ilân edilen kârpaylarının geleceğe değil de geçmişe ilişkin olduğunu söyleyebilirim. Yâni, bir Özel Finans Kurumu -yeni adı ile bir Katılım Bankası- gazetelerde ilan ettiği kârpayı çizelgesi ile şunu söylemiş oluyor.. "İlânımızı yayınladığımız bugün itibariyle, vâdesi bugün dolmuş hesaplara şu oranlarda kârpayı dağıtmış olduk!"

Dolayısıyla, Katılım Bankası'na giderek 6 aylık bir hesap açtırmak istediğini söyleyen müşteri, 6 ay sonra hesabına gelecek fazlalığın ne olacağını bugünden öğrenemeyecektir! Çünkü, bu tür finans kuruluşları geleceğe ilişkin taahhütlerde bulunamamaktadırlar... Hesap sahibi, vadesinin dolmasını beklemekte ve hesabına tahakkuk eden kâr miktarını bu örnekte 6 ay sonra öğrenebilmektedir..

Efendim; bendenizin bu sektörde işbaşı yaptığım sene 1992'dir.. Fakülteyi bitirmiş; askerliğimi yapmıştım ve iş aramaktaydım.. Dînî hassasiyetlerimiz ve önceliklerimiz vardı.. Bu yüzden, o günlerde hiçbir bankaya iş müracaatında bulunmamıştım.. Çünkü, Riba'ya (Faiz) hizmet etmek düşüncesi beni rahatsız ediyordu..

1992 yılı, Faizsiz Bankacılığın Türkiye'de emekleme dönemine tekabül eden bir tarihtir. Bu adreslere iş müracaatında bulunduğumda gördüm ki, işe alacakları eğitimli insanlarda HELAL-HARAM'ın İMAN seviyesinde olmasını istiyorlardı.. Yâni, çalışanlarının daha işin en başında Riba'nın ilâhî bir yasak olduğuna iman etmiş olmasına özen gösteriyorlardı.. Bu yüzden, eleman tercihinde başvuruda bulunan  insanların aile yapılarına, namazla, oruçla ünsiyetlerine dikkat ediyorlardı...

Hatta, bir arkadaşımdan dinlemiş ve çok etkilenmiştim.. Çalıştığımız yabancı sermayeli kurumun Arap asıllı ilk yönetim kurulu başkanı bir açılış ortamında mealen şunları söylemiş..  "Biz, dünyada paramızı yatıracak ve bize daha az riskle çok kazançlar sağlayacak nice yatırım alanlarının bulunduğunu biliyoruz.. Ancak, maksadımız ne olursa olsun çok kazanç elde etmek değildir! Hedefimiz, İslâm  akîdesine uygun ticaret ve faizsiz kazançtır! Bu yolda, Faizsiz Bankacılık modeli yaygınlaştırılmalı ve geliştirilmelidir.."

Efendim; aradan yıllaaar geçti... Türkiye'nin, müşterilerimizin, sektörün sıkıntılarına tanık olduk.. İşin teorisine, pratiğine dair yeni sorunlar ve sorular ortaya çıkıyordu.. Sistem, İslam dünyasında ve Türkiye'de hacim olarak büyürken, problemlerini de çözmeye çalışıyordu..

Bugün itibariyle şunları görüyorum.. Sistemin cesâmeti büyümüştür ve fakat faizsiz bankacılık sistemi ve faizsiz ticâri hayat bütün sorularının cevaplarına henüz ulaşamamıştır.. Bu konuda, ilmî kondisyon sorunludur.. İslâm dünyası, maalesef bu alanda da üzerine düşeni tam tekmil yerine getirememiştir.. Bahsi geçen bankaların fakih danışmanları vardır ve fakat onların da ilmî kondisyonları -kanaatimce- yeterli olamamıştır.. Hattâ öyle ki, onların cevaz verdiği bir bankacılık ürününe bir uygulamacı olarak itiraz etmeye ve bu ürünün faiz endişesiyle caiz olamayacağı yönünde görüş belirtmeye ve de uygulamayı reddetmeye mecbur kaldığımı hatırlarım...

Efendim, sözü selam ve saygılarımı sunarak bağlıyorum.. Allah'a emânet olun..

Kardan Adam

--------------------------------------------------------------------------------

Sayın Sabri Tandoğan'ın cevaben yazdıkları :

Sayın “Kardan Adam”,

Efendim, lütfedip gönderdiğiniz mailinizde verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Bu konuda bizi daha çok aydınlatmanızı rica ederim. Çok önemli bir konu. Aslında karanlıkta kalan, çözüme ulaşılamayan hususların tartışma ortamına açılması sanırım faydalı olur. Bu konuda himmet buyurursanız bizleri mutlu edersiniz. Bir şair

 

“Kalmasın Allah’ım alemde hiçbir hakikat nihan”

 

diyordu.

Selam, sevgi ve saygı ile.

 

Sabri Tandoğan

Aziz Ruhları Şad Olsun.